Weet je nog, die nieuwe versie van jouw Sense and Sensibility? Ik bedoel die hertaling door Joanna Trollope van jouw werk naar mijn tijd. Ik heb het uit. En ik zal het meteen maar toegeven: het was niet vervelend om te lezen. Sterker nog, ik heb er eigenlijk best van genoten.
Maar ik haast me erbij te zeggen dat dat komt doordat jouw boek eraan ten grondslag heeft gelegen. Het was onderhoudend vanwege de herkenning. Trollope is heel dicht bij het origineel gebleven. De verhaallijn is hetzelfde, de personages gedragen zich hetzelfde en het verhaal is gesitueerd in dezelfde omgeving. Het is jouw verhaal met ‘nieuw behang’, andere vervoermiddelen en moderne communicatiemiddelen. Tot zover niets nieuws onder de zon.
Wat ik er boeiend aan vind, is de manier waarop Trollope jouw personages en hoe ze met elkaar omgaan heeft vormgegeven. Ze heeft de rangen en standen uit jouw tijd heel goed weten te vangen in de hedendaagse sociale kringen. Edward, Willoughby, Elinor, Marianne en de anderen krijgen onder andere vorm door terloops te noemen in wat voor auto ze rijden, in welke buurt ze wonen en wat voor bezigheden ze hebben. Het is tenenkrommend om te lezen hoe Fanny Dashwood samen met een binnenhuisarchitect bezit neemt van Norland, maar tegelijkertijd weet je dat zij een vrouw is die dat inderdaad zo doet. Met geen enkele aandacht voor de gevoelens van anderen en met een totaal gebrek aan smaak.
Ik kan niet terugvinden wat de precieze reden is geweest van uitgeverij HarperCollins voor de hertaling van jouw boeken. Maar als ze je werk toegankelijker willen maken voor een nieuw publiek, dan is Joanna Trollope daar in elk geval in geslaagd met Sense and Sensibility. Voor mensen die het moeilijk vinden om zich te verplaatsen in jouw tijd, slaat de hertaling een brug tussen heden en verleden. Maar mijn advies is wel: eerst het origineel lezen en dan pas de hertaling!
Liefs,
‘Follies and nonsense, whims and inconsistencies do divert me, I own, and I laugh at them whenever I can.’
Met dit citaat van Jane Austen (1775-1817) als motto schrijft Anke Werker (1972) brieven aan deze schrijfster. Een reactie verwacht ze niet. Wel hoopt ze antwoord te vinden op de vraag hoe anders de wereld van nu is in vergelijking met twee eeuwen geleden. En, is die wereld wel zo anders? Illustrator Rick de Haas voorziet de brieven van commentaar in beeld.