De afgelopen weken heb je hier al wat herinneringen aan Pride and Prejudice voorbij zien komen. Wij hopen dat het inmiddels wat mijmeringen bij je heeft losgemaakt! Wil je die met ons delen? Dan is het nu aan jou om je uit te leven in het reactieveld onder dit bericht.
De enige regel die geldt, is dat het over Pride and Prejudice, de serie uit 1995 moet gaan. Heb je zelf ooit een Darcy-aanzoek gehad? Herken je jezelf in Mrs Bennet? Voel je je wel eens als Lydia en wil je het van de daken schreeuwen? Vind je deze serie maar ouderwets en saai en kijk je veel liever naar Matthew Macfadyen dan Colin Firth? Gooi het er uit!
We zijn benieuwd naar jullie reacties en de reacties van anderen daarop. Toch nog een andere regel: Hou het netjes en blijf respectvol!
Als onvervalste anglofiel was het onvermijdelijk dat ik op enig moment zou “vallen voor”Jane Austen. Op de HBS is ze tijdens Engels natuurlijk langs gekomen maar toen nog geen belangstelling. Dat begon op twee manieren. Ten eerste ben ik een fervent lezer van “naval fiction” uit de tijd van Jane Austen (voornamelijk CS Forester / Hornblower en Patrick O’Brian / Jack Aubrey) hetgeen een niet onbetekende opstap betekende naar Jane Austen. Haar twee broers Francis & Charles dienden immers hun lange) leven in de Navy (en – interessant wellicht – O’Brian is in een van de lovende recensies ook eens “Jane Austen sur Mer” genoemd). De tweede manier was inderdaad Pride & Predudice uit 1995, een formidabele verfiling van mijn op één na meest favoriete boek. Meest favouriete boek is (natuurlijk?) “Persuation” vanwege de dramatiek en de kracht…… en vanwege de Navy. Ook het feit dat Anne Elliott volgens mij meer op Jane Austen lijkt dan Elisabeth Benneth speelt mee (al zullen heel veel kenners en lezers het tegendeel beweren en heeft Jan zelf gezegd dat Anne qua karakter “far to good for me” is).
Terug naar “Pride”. Inderdaad formidabel als verfilming en geweldig als boek. Ik denk dat meer dan ooit in dit boek de betekenis van Jane Austen in literaire zin naar voren komt namelijk mannen en vrouwen zijn zowel op het vlak van “trots en vooroordeel” volsterkt elkaars gelijken als ook op andere punten zoals verstand en gevoel (“sense & sensability” ook hier) Ook het feit dat het voor vrouwen in die tijd een worsteling was om daar uit te komen komt natuurlijk goed naar voren. Jane Austen wordt door sommigen daarom wel gezien als een van de eerste feministen maar dat is overdreven omdat zij dat helemaal niet nastreefde. Zij heeft wel als groot literair fenomeen datgene gedaan wat later in de samenleving (al duurde dat nog heel erg lang, ook in Engeland) gelukkig als normaal beschouwd wordt. Wat dat betreft is de opmerking van mijn favoriete karakter Anne Elliott aan het einde van “Persuation” als zij met captain Harville praat over zijn overleden zus Phoebe ook kenmerkend voor de visie van Jane. Zij hebben het over het beeld van mannen over vrouwen. Harville zegt dat dat zij (in boeken) zo emotioneel zijn, niet stabiel, etc. Waarop Anne zegt: “But these books were all written by men” waarmee zij op meesterlijke wijze zijn “predudice” pareert. Daarmee zou je kunnen zeggen dat “pride & prejudice” ook doordesemt in haar andere boeken (zoals naast “Persuation” ook Mansfield Park en Northanger Abbey).
En oh ja nog even dit. Ik ben natuurlijk een man (getrouwd met een vrouw die net zo gek is op Jane Austen als ik). En anders dan in mijn geliefde Engeland kijken in Nederland mannen altijd meewarig naar hun sexegenoten die Jane Austen interessant boeiend en veel betekend vinden. Zielig, vind ik dat, al was het alleen maar omdat Nederland niet in staat geweest is om een literaire grootheid van haar signatuur voort te brengen, noch vrouw, noch man…….
De eerste keer dat ik de verfilming uit 1995 van Pride and Prejudice zag, moet ik een jaar of twaalf zijn geweest. Niet lang daarvoor had ik samen met mijn zus de videoband van Sense and Sensibility bij de videotheek gehuurd en dat was mijn eerste kennismaking met het werk van Jane Austen. Bij mijn oudtante had ik al een vergeeld en stukgelezen boek zien staan getiteld ‘De gezusters Bennet’ maar ik was te jong om het boek direct te verslinden zoals mijn oudtante gedaan had.
Wat ik mij kan herinneren van het kijken van zowel Sense and Sensibility als Pride and Prejudice, was dat ik de mannelijke hoofdrolspelers niet goed uit elkaar kon houden. Ze heten allemaal Mr. Endaneeningewikkeldeachternaam, hebben flinke krullenbossen die doorlopen langs hun wangen en hun broeken vond ik ook zo bijzonder: confronterend en luierachtig. Niet bepaald vergelijkbaar met mijn tieneridolen van die tijd.
Toen ik de eerste klanken van de begintune van Pride and Prejudice hoorde wist ik het al: dit is echt iets voor mij. Ik herkende de stijl, verhaalvorm en kostuums van de verfilming van Sense and Sensibility zonder dat ik mij echt bewust was van het feit dat dit misschien een verfilming was van dezelfde schrijfster, het leek mij eerder toevallig.
De overige afleveringen keek ik met plezier en ik kon mij helemaal vinden in Lizzy: wat was Darcy een arrogante kwal! Maar toch…
In mijn hoofd speelde ik het verhaal na en baalde ik van het opnieuw bevestigde feit dat ik in de verkeerde eeuw geboren was. Toen had ik niet kunnen vermoeden dat ik ruim vijftien jaar later aan mijn tweede empire japon zou beginnen en een tweede bal zou hebben om naar uit te kijken.
Ps: dit stukje schreef ik een paar weken geleden en inmiddels heb ik in andermans ervaringen dingen gelezen die erg overeenkomen met mijn beleving van de serie, leuk!
Mijn eerste kennismaking met Pride & Prejudice was de 2005 filmversie van het beroemde boek. Ik weet nog heel goed dat ik in het Filmhuis zat en dat Matthew Mr. Darcy Macfadyen in beeld verscheen. De manier waarop hij de danszaal inloopt en met één oogopslag een aristocraat neerzette…. een combinatie van trots, snobbisme, pure mannelijkheid, gecombineerd met verlegenheid en kwetsbaarheid. Het maakte indruk, en mijn liefde voor Jane Austen en haar het meest tot de verbeelding sprekende karakter was geboren. Toen ik de 1995 versie met Colin Firth voor het eerst zag klopte alles. Het script hield zich heel trouw aan het boek en ik weet dat heel veel mensen Colin Firth dé Mr Darcy vinden. Maar…… telkens als ik naar Colin Firth als Darcy kijk raakt hij niet de juiste snaar zoals Matthew Macfadyen dat doet. Ik moet dat altijd verdedigen aan Janeites. Eigenlijk wil ik dat helemaal niet. Naar mijn mening beeldt Matthew veel beter de ongemakkelijkheid en het contrast tussen mannelijkheid en kwetsbaarheid uit. Hij is een ‘echtere’ Darcy, niet zo esthetisch knap als Colin Firth dat maakt hem juist zo aantrekkelijk. Het karakter Darcy heeft mij in 2009 geïnspireerd tot het schrijven van een roman over de eigentijdse Mr. Darcy. Hoe zou hij in onze tijd omgaan met zijn trots en zijn vooroordelen. En drie keer raden wie mijn inspiratiebron is….. juist ……………
Matthew Macfadyen.
Ik zal graag de trendbreker zijn in deze reeks, en eerlijk toegeven dat de charme van Jennifer Ehle als Elizabeth Bennet mijn aandacht voor het eerst op iets dat met Jane Austen te maken had vestigde.
Voor degenen die deze homepage bezoeken, maar verder geen kennis hebben van het forum achter deze site, en de leden van ervan: Ik ben een man…
En wel een man die direkt en zonder voorwaarden een grote bewonderaar is van Jane Austen.
Alles wat enigszins met haar tijd te maken heeft, zoals de politiek van die dagen, de mode, muziek, architectuur enzovoort is heel interessant.
Maar allereerst kom Jane Austen, en alles wat zij geschreven heeft. En dat is de schuld van Jennifer Ehle.
Hoe deed Jennifer dat ?
Ik moest in de jaren ’90 meestal vroeg naar bed, rond half negen.
Voor die tijd nog even wat lezen, wat muziek luisteren of iets anders, behalve TV kijken.
Nog even mijn vrouw een prettige avond wensend, keek ik heel even in de richting van de TV.
Dat deed ik vaker, zonder er echt aandacht aan te schenken.
Ik bleef kijken, wel een paar minuten !
De aantrekkelijkheid van de kleding, waarvan ik veel later leerde dat dat de “Regency”-mode was, speelde daar zeker een rol in.
Maar in veel series en films komt aantrekkelijke kleding voor, van alle tijden, soms nog veel pikanter.
Maar dat was het niet.
Het waren de ogen van Jennifer Ehle die me “pakten”.
Dat was ergens rond 1997 denk ik.
Dus toen ben ik maar Jane Austen-geinteresseerde geworden ?
Nee.
Voor die tijd probeerde ik alles te pakken te krijgen wat maar enigzins Engels en Keltisch was.
Vaak in Groot Brittanie zelf, waar we als rechtgeaarde Anglofielen graag zijn, nog steeds.
Vooral een ander, letterlijk legendarisch stel hield voor zeer lange tijd mijn aandacht: De gebeurenissen tussen Arthur, Guineverre en Lancelot.
Toevallig praktisch in het zelfde gebied als waar Jane Austen de meeste tijd leefde.
Van alle kanten die relatie bekeken, met behulp van de bibliotheek.
Veel standaardwerken gelezen, tot en met Le Morte d’Arhur van Sir Mallory uit de 12’e eeuw toe.
De betekenis van die driekhoeks-relatie, de betekenis van Exalibur, enzovoort,alles was interessant.
Op een gegeven moment was ik toe aan wat “lichtere” kost.
Pas ergens rond 1999 keken we een keer de video van Pride & Prejudice 1995, en het was direkt raak.
Ik herkende de “ogen” direkt weer, maar het verhaal, het acteren van alles acteurs en actrices, de sfeer, de spanning, alles was gewoon erg goed.
Keek ik voor die tijd meer stoere films, van western, oorlog tot en met science fiction, de eerste dans van Lizzy en Mr.Darcy voelde als een heel spannend duel.
Tot op de dag van vandaag is dat stuk in de serie nog steeds een hoogtepunt aller tijden.
Maar er waren veel meer hoogtepunten, zoals de eerste blik van Lizzy op Pemberly.
Die momenten worden zelfs sterker na meerdere malen kijken.
We hebben de serie nog een keer samen gekeken, toen we de DVD kregen heb ik de serie zelf ook nog een keer alleen gekeken.
Hoewel ik veel Engels las, was ik nog niet toe gekomen aan Jane Austen. Ik zat meer in Baker Street samen met Sherlock Holmes en Dr.Watson moordzaken op te lossen. Pas in 2002, staande aan het graf van Jane Austen, realiseerde ik dat ik iets heel belangrijk aan het missen was.
Dat heb ik direkt ingehaald daarna.
Begonnen met Pride & Prejudice te lezen, waar Lizzy toch echt gespeeld werd door Jennifer in mijn gedachten.
Daarna heb ik alle boeken gelezen.
Op dat moment vond ik Pride & Prejudice de ultieme topper.
De 1995 TV-serie heb ik elk jaar wel weer een keer gekeken, totdat ik in 2009 opeens een zeer sterke drang had om ook de andere boeken weer te lezen, en de series te kijken.
Toen zijn alle boeken op het zelfde niveau gekomen als Pride & Prejudice, elk met hun eigen waarde, en verdiepte mijn bewondering voor Jane Austen als mens en schrijfster enorm.
Dat valt buiten het onderwerl van dit schrijven, maar Pride & Prejudice 1995 was de ingang voor dat alles.
Het wordt weer eens tijd…
Ik was een aantal jaren geleden met mijn moeder in een vakantiehuisje, en op een avond werd deze serie uitgezonden. Ik was nog vrij jong en keek naar al die dames in die aparte jurken, maar van het verhaal zelf begreep ik helemaal niks. Dus ik begreep ook niet waarom mijn moeder hier persé zo graag naar wou kijken…
Ik keek gewoon mee, en van die hele aflevering was alleen het woord ”mister darsie” en het heel erg bezorgd kijkende gezicht van één van die vrouwen blijven hangen. Soms schoot die naam me onverwachts te binnen en vroeg ik me af waar ik dat ook alweer eerder gehoord had.
Dan typte ik Mr Darcy in op internet maar dan zag ik alleen de 2005 versie met Keira Knightley. Daardoor dacht ik steeds dat het de verkeerde film was en dat hij anders heette. Mijn moeder wist de naam niet meer en dacht dat het Sense and Sensebilitiy was, maar dat was het ook al niet…
Een paar jaar later liep ik in een winkelcentrum langs de Free Record Shop, die hadden een heleboel DVD’s in de aanbieding. Tijdens het snuffelen vond ik een DVD met een heel vaag bekend mannengezicht erop… en één van de dames op de achtergrond kwam me ook heel vaag bekend voor. De titel Pride and Prejudice zei me niet zoveel. Toen ik op de achterkant keek naar het verhaallijn en de naam ”Mr Darcy” las wist ik meteen dat dit de serie was waarvan ik die ene aflevering gezien had. Mijn nieuwschierigheid was meteen gewekt en ik kocht ‘m. Nu ik ouder was hoopte ik het verhaal nu wél te kunnen begrijpen.
Ik bleek het inderdaad allemaal goed te kunnen volgen en ik genoot van de landschappen, van de kibbelende Lydia en Mrs Bennet, en bovenal van de mooie misterieuze blikken van Darcy. Ik wou het boek ook meteen lezen en ik wou weten wat die schrijfster nog meer op haar naam had staan en of er nog meer verfilmingen waren. En zo is mijn JA verslaving begonnen.
Andere verfilmingen zag ik veel later pas, maar toch bleef Colin Firth als DE Mr Darcy, hij lijkt als enige geknipt te zijn voor die rol.
Ik heb em nu al tig keer gezien maar ik krijg er geen genoeg van!
P&P 1995 was mijn eerste aanraking met Jane Austen, en blijft daarom erg bijzonder voor mij. Mijn moeder had het boek gelezen en ik (toen 12 jaar) keek met haar mee toen de serie op televisie kwam. In het begin snapte ik er niet veel van en ik kon al die mannen met bakkenbaarden maar moeilijk uit elkaar houden. Toch is toen de vonk overgeslagen, want hierna volgden alle boeken en de andere verfilmingen. Maar ik kom altijd weer terug bij deze serie: na de 20e keer kijken ben ik de tel kwijtgeraakt. Met mijn moeder en zus heb ik vroeger een aantal marathons gehouden en we vonden het dan erg leuk om bepaalde scenes – zoals het huwelijksaanzoek – mee te spelen. Ook Mrs. Bennet heeft een paar geweldige oneliners die we er af en toe nog uit de kast halen.
Ondanks dat de serie voor mij geen geheimen meer heeft – ik kan onderhand het hele script meelezen – kijk ik hem minstens 1x per jaar. En iedere keer geniet ik er weer van alsof het de eerste keer is. Laatst heb ik de frame-by-frame restored version gekocht en ben er superblij mee, want ik ben erg verwend door de smetteloze beeldkwaliteit van recentere verfilmingen. Hij kan dus weer een poosje mee! Want hoeveel nieuwe verfilmingen er ook mogen komen, Colin Firth blijft voor mij de personificatie van Mr. Darcy.
Uit een goede film of serie blijven quotes in je achterhoofd hangen, die je ook in het dagelijks leven af en toe gebruikt. Zo heb ik nog af en toe de neiging de telefoon op te nemen (in een falsettostemmetje) met ‘Mrs Bouquet/Bucket, the lady of the house speaking’ en roep ik te pas en te onpas ‘What-ho’ (zie Jeeves & Wooster). Blijkbaar blijven de hysterische types het beste hangen. Want soms, als ik ’s avonds in bed lig en iets geks hoor in of om het huis, schiet ik rechtop in bed en krijs ik (weer in falsetto) ‘Mr. Bennet, are we to be murdered in our beds!’ Of mijn vriendin daar blij van wordt, weet ik niet, maar ze zegt er niets van want het komt door haar dat ik P&P ’95 al zeker tien keer heb gezien.